Wat is de legitieme portie en hoe maakt u hier aanspraak op?

Legitieme portie: uw recht op een deel van de erfenis

Bij het afwikkelen van een nalatenschap is de legitieme portie een belangrijk onderwerp. Dit wettelijke recht zorgt ervoor dat kinderen van de overledene, ook wel legitimarissen genoemd, altijd aanspraak kunnen maken op een deel van de erfenis, zelfs als ze onterfd zijn. In dit artikel leggen we helder uit wat de legitieme portie is, hoe deze wordt berekend en wat u kunt doen als u hiermee te maken krijgt.

Wat is de legitieme portie?

De legitieme portie is een wettelijk vastgesteld deel van de erfenis waar kinderen van de overledene recht op hebben. Het doel hiervan is te voorkomen dat zij volledig worden onterfd. De legitieme portie bestaat uitsluitend uit een geldbedrag; er is geen recht op specifieke goederen of eigendommen van de nalatenschap.

Zelfs als een testament u uitsluit als erfgenaam, kunt u nog steeds een beroep doen op dit recht. Dit maakt de legitieme portie een belangrijk juridisch vangnet voor naaste familieleden.

Hoe wordt de legitieme portie berekend?

De berekening van de legitieme portie verloopt in drie stappen:

  1. De waarde van de nalatenschap bepalen:
    Alle bezittingen op de datum van overlijden, zoals spaargeld, onroerend goed en andere waardevolle eigendommen, worden opgeteld. Hier worden bepaalde schulden vanaf getrokken.
  2. Schenkingen optellen:
    Schenkingen die tijdens het leven van de overledene zijn gedaan, worden vaak bij de waarde van de nalatenschap opgeteld, afhankelijk van de schenking en het tijdstip.
  3. Het legitieme deel vaststellen:
    Volgens de wet heeft ieder kind recht op de helft van wat het zou krijgen bij een situatie dat er geen testament zou zijn geweest. Dit is de omvang van de legitieme portie.

Voorbeeld: Als een overledene drie kinderen heeft en een nalatenschap van €300.000 achterlaat, zou elk kind volgens de wet €100.000 erven. De legitieme portie bedraagt in dit geval €50.000 per kind.

Wanneer maakt u aanspraak op de legitieme portie?

U kunt aanspraak maken op uw legitieme portie als u onterfd bent of minder ontvangt dan waar u recht op heeft. Dit moet u binnen vijf jaar na het overlijden van de overledene schriftelijk kenbaar maken aan de erfgenamen of de executeur. Na deze periode vervalt uw recht.

Veelgestelde vragen over de legitieme portie

  1. Kan ik volledig worden onterfd?
    Ja, ouders kunnen hun kinderen onterven in een testament. Maar als kind behoudt u het recht om uw legitieme portie op te eisen.
  2. Wat gebeurt er als er onvoldoende middelen zijn in de nalatenschap?
    Als de nalatenschap onvoldoende middelen bevat om de legitieme portie uit te keren, kan het zijn dat u uw recht niet volledig kunt uitoefenen. Het kan ook zijn dat u uw deel bij eventuele begiftigden moet halen. Het is in zo’n geval verstandig juridisch advies in te winnen.
  3. Moet ik schenkingen terugbetalen als erfgenaam?
    Dat hangt ervan af. Schenkingen worden bij de berekening van de legitieme fictief opgeteld. Dit betekent niet automatisch dat u geld moet terugbetalen. Als er een tekort is, kan dit anders zijn.

Laat u bijstaan door een erfrecht advocaat

Het claimen van een legitieme portie kan juridisch ingewikkeld zijn, zeker als er sprake is van schenkingen, schulden of onduidelijkheid over de nalatenschap. Linda Bosch is gespecialiseerd in erfrecht en heeft meer dan 20 jaar ervaring als advocaat en mediator.

Heeft u vragen over de legitieme portie of andere erfrechtelijke kwesties? Linda biedt deskundig en persoonlijk advies, afgestemd op uw situatie. Neem vandaag nog contact op via info@mrbosch.nl of bel 06 16 48 68 43. Samen zorgen we voor een rechtvaardige afwikkeling van uw erfeniskwesties.